
Cəmiyyət
2-08-2023, 11:35
1 056
Məlumatı yadda saxlamağın daha asan olduğu VAXT
Pensilvaniya Universitetinin alimləri sirkadiyalı ritmlərin tənzimlənməsində əsas rol oynayan genin yaddaşın formalaşmasına da təsir göstərdiyini müəyyən ediblər.
Tədqiqatın nəticələri "Neuropsychopharmacology" jurnalında dərc olunub.
Sirkadiyalı ritmlər gecə və gündüzün dəyişməsi ilə əlaqəli müxtəlif bioloji proseslərin intensivliyindəki tsiklik dalğalanmalardır. Onlar insan bədənində bir çox proseslərə nəzarət edir və hormonların istehsalına, bədən istiliyinə və beyin fəaliyyətinə təsir göstərir. Müəlliflər gecə-gündüz siçanların yaddaşını sınaqdan keçirib, sonra yaddaşla bağlı beyin nahiyəsində fəaliyyəti dəyişən genləri müəyyən ediblər.
“Gün ərzində tapşırığı yerinə yetirən siçanlar gecə yerinə yetirən siçanlardan daha güclü uzunmüddətli yaddaş formalaşdırıb. Yaddaşın səmərəliliyinin nədən asılı olduğunu öyrənməyə qərar verdik”, - müəlliflər qeyd ediblər.
Təcrübələr göstərib ki, orqanizmin sirkadiyalı ritmlərinin tənzimlənməsində iştirak edən per-1 geni gündüz yaddaş performansını yaxşılaşdırmaq üçün çox vacibdir.
“Biz hər 1-in günün vaxtına görə yaddaşı tənzimlədiyinə dair sübut tapdıq. Hipokampusda genin fəaliyyətini söndürdükdə gördük ki, siçanlarda yaddaş pozulmuşdu, lakin sirkadiyalı sistemin əksər aspektləri hələ də normal fəaliyyət göstərirdi”, - alimlər yekunlaşdırıblar.
Tədqiqatın nəticələri "Neuropsychopharmacology" jurnalında dərc olunub.
Sirkadiyalı ritmlər gecə və gündüzün dəyişməsi ilə əlaqəli müxtəlif bioloji proseslərin intensivliyindəki tsiklik dalğalanmalardır. Onlar insan bədənində bir çox proseslərə nəzarət edir və hormonların istehsalına, bədən istiliyinə və beyin fəaliyyətinə təsir göstərir. Müəlliflər gecə-gündüz siçanların yaddaşını sınaqdan keçirib, sonra yaddaşla bağlı beyin nahiyəsində fəaliyyəti dəyişən genləri müəyyən ediblər.
“Gün ərzində tapşırığı yerinə yetirən siçanlar gecə yerinə yetirən siçanlardan daha güclü uzunmüddətli yaddaş formalaşdırıb. Yaddaşın səmərəliliyinin nədən asılı olduğunu öyrənməyə qərar verdik”, - müəlliflər qeyd ediblər.
Təcrübələr göstərib ki, orqanizmin sirkadiyalı ritmlərinin tənzimlənməsində iştirak edən per-1 geni gündüz yaddaş performansını yaxşılaşdırmaq üçün çox vacibdir.
“Biz hər 1-in günün vaxtına görə yaddaşı tənzimlədiyinə dair sübut tapdıq. Hipokampusda genin fəaliyyətini söndürdükdə gördük ki, siçanlarda yaddaş pozulmuşdu, lakin sirkadiyalı sistemin əksər aspektləri hələ də normal fəaliyyət göstərirdi”, - alimlər yekunlaşdırıblar.