Uzaq qalaktikaların aktiv nüvələrinin parlaqlığının SƏBƏBİ
28-04-2023, 23:32
17 899

Uzaq qalaktikaların aktiv nüvələrinin parlaqlığının SƏBƏBİ

Şeffild Universitetinin (Böyük Britaniya) alimləri kainatdakı bütün digər kosmik obyektlərlə müqayisədə rekord miqdarda şüa enerjisi yayan uzaq qalaktikaların aktiv nüvələri olan kvazarların həddindən artıq parlaqlığının sirrini açıblar.
Xarici KİV xəbər verir ki, "Monhly Notices of the Royal Astronomical Society" (MNRAS) jurnalında dərc edilən məqaləyə görə, bəzi kvazarların parlaqlığı onların yaşadıqları qalaktikaların toqquşması ilə əlaqədardır.
Kvazarları müşahidə etmək üçün tədqiqatçılar La Palmadakı (Kanar adaları) "Roque de los Muchachos" rəsədxanasında geniş dalğa uzunluqları üçün Geniş Sahə Kamerası aləti ilə təchiz edilmiş "İsaak Nyuton" teleskopundan istifadə ediblər. Nümunəyə ikinci növ 48 kvazar daxil idi - bunlar, həyəcanlanmış atomların foton emissiyasının nisbətən qeyri-mümkün mexanizmi ilə enerji itirməsindən irəli gələn, spektrində qadağan olunmuş keçidlərin nəzərə çarpan xətləri müşahidə olunan kvazarlardır.
Buna görə də, bu cür kvazarların spektri gelgit qarşılıqlı təsirləri ilə yaranan xüsusiyyətləri aydın şəkildə göstərir, 1-ci tip kvazarlar vəziyyətində nöqtə mənbələrindən şüalanma ilə maskalanır.
Astronomlar, qalaktikaların qarşılıqlı təsirlərinin yerli kainatda kvazar aktivliyini tətikləyən dominant mexanizm olduğuna dair aydın sübutlar tapıblar, 2-ci tip kvazarların 65 faizi qalaktikaların birləşmələri və ya qarşılıqlı təsirləri ilə uyğun morfoloji xüsusiyyətlər nümayiş etdirir. Eyni zamanda, aktiv qalaktik nüvəsi olmayan yüzdən çox qalaktikanın yalnız 22 faizinin qarşılıqlı əlaqədə olduğu ortaya çıxıb, bu da kütlə və məsafə baxımından ana kvazar qalaktikalarla müqayisə edilə bilər.

Oxşar xəbərlər