Dünya
9-05-2023, 11:42
2 100
Qadınların Alzheimer xəstəliyinə tutulma SƏBƏBLƏRİ
Vaşinqton Universitetinin alimləri qadınların Alzheimer xəstəliyinə tutulma ehtimalını stresslə əlaqələndiriblər.
Xarici KİV xəbər verir ki, qadınlarda Alzheimer xəstəliyi diaqnozu qoyulma ehtimalı kişilərə nisbətən iki dəfə çoxdur.
Bu qismən yaşa bağlıdır: qadınlar çox vaxt kişilərdən beş-altı il daha çox yaşayır və daha çox yaş Alzheimer xəstəliyinin inkişafı üçün ən güclü risk faktorudur. Lakin alimlər əmindirlər ki, bu fərqi izah edən başqa amillər də var.
Onlar siçan modelindən istifadə edərək araşdırma aparıb. Dişi və erkək gəmiricilərdə demans üçün risk faktorlarındakı fərqləri müqayisə etmək istəyiblər.
Stress kortizol hormonunun ifrazı ilə əlaqələndirilir ki, bu da öz növbəsində qadınlarda beyində beta-amiloid miqdarının artması ilə bağlıdır. Beta-amiloid beyində sözdə amiloid lövhələri şəklində toplanan bir peptiddir (qısa protein fraqmenti). O, neyronlar arasında yerləşdirilir və onlara toksik təsir göstərir. Bu, Alzheimer xəstəliyinin inkişafına səbəb olur.
Kişilərdə stress beyinə oxşar təsir göstərməyib. Müəlliflərin fikrincə, stresin azaldılması Alzheimer xəstəliyi riskini aşağı salmaq baxımından qadınlar üçün kişilərə nisbətən daha faydalı ola bilər.
Sonrakı təcrübələr göstərib ki, fərq beyindəki hüceyrə stresinə cavab yoluna düşür. Dişi gəmiricilərin neyronları beyində beta-amiloid səviyyələrinin artmasına səbəb olan hadisələr şəlaləsini tətikləyən stress hormonu buraxır. Bunun əksinə olaraq, erkək gəmirici neyronlarda stress hormonu istehsal etmək qabiliyyəti yoxdur.
Xarici KİV xəbər verir ki, qadınlarda Alzheimer xəstəliyi diaqnozu qoyulma ehtimalı kişilərə nisbətən iki dəfə çoxdur.
Bu qismən yaşa bağlıdır: qadınlar çox vaxt kişilərdən beş-altı il daha çox yaşayır və daha çox yaş Alzheimer xəstəliyinin inkişafı üçün ən güclü risk faktorudur. Lakin alimlər əmindirlər ki, bu fərqi izah edən başqa amillər də var.
Onlar siçan modelindən istifadə edərək araşdırma aparıb. Dişi və erkək gəmiricilərdə demans üçün risk faktorlarındakı fərqləri müqayisə etmək istəyiblər.
Stress kortizol hormonunun ifrazı ilə əlaqələndirilir ki, bu da öz növbəsində qadınlarda beyində beta-amiloid miqdarının artması ilə bağlıdır. Beta-amiloid beyində sözdə amiloid lövhələri şəklində toplanan bir peptiddir (qısa protein fraqmenti). O, neyronlar arasında yerləşdirilir və onlara toksik təsir göstərir. Bu, Alzheimer xəstəliyinin inkişafına səbəb olur.
Kişilərdə stress beyinə oxşar təsir göstərməyib. Müəlliflərin fikrincə, stresin azaldılması Alzheimer xəstəliyi riskini aşağı salmaq baxımından qadınlar üçün kişilərə nisbətən daha faydalı ola bilər.
Sonrakı təcrübələr göstərib ki, fərq beyindəki hüceyrə stresinə cavab yoluna düşür. Dişi gəmiricilərin neyronları beyində beta-amiloid səviyyələrinin artmasına səbəb olan hadisələr şəlaləsini tətikləyən stress hormonu buraxır. Bunun əksinə olaraq, erkək gəmirici neyronlarda stress hormonu istehsal etmək qabiliyyəti yoxdur.
