Dünya
28-06-2023, 11:07
8 972
İtlərin uzun ömürlülüyünün sirri AÇIQLANDI
Amerikalı alimlər itlər üzərində genişmiqyaslı araşdırma aparıblar. Mütəxəssislər 21 000 ev heyvanının məlumatlarını tədqiq edərək dördayaqlı heyvanların sağlamlığına və uzunömürlülüyünə sosial və fiziki amillərin necə təsir etdiyini öyrəniblər.
Xarici media bildirdiyinə görə, bildiyiniz kimi, itlər çox yaşamır və nadir hallarda 25 yaşa qədər yaşayırlar. ABŞ-ın bir neçə tədqiqat mərkəzinin alimləri ev heyvanlarının ömrünü uzatmağa nəyin imkan verdiyini öyrənmək qərarına gəliblər.
Tədqiqatçılar it sahiblərindən gündəlik fiziki aktivlik səviyyələri, yaşayış və yerimə şəraiti, davranış və qidalanma, ev heyvanlarına verdikləri dərmanlar barədə soruşublar. Onlar həmçinin genləri, həyat tərzini və ətraf mühit məlumatlarını tədqiq ediblər.
Beləliklə, alimlər itin sosial mühitinin beş əsas amili - ərazinin rifahı, ailənin ümumi gəliri, uşaqlar və digər heyvanlarla vaxt keçirməsi və sahibinin yaşını müəyyən ediblər.
Məlum olub ki, itin yaşını və çəkisini nəzərə alaraq sosial mühit onun sağlamlıq vəziyyətini etibarlı şəkildə proqnozlaşdıra bilir. Məsələn, maddi və ya məişət çətinliyi olan ailələrdə heyvanlar daha sağlam və daha mobildir. Eyni zamanda, digər ev heyvanları, xüsusən də qohumlarla daimi ünsiyyət itin vəziyyətinə müsbət təsir edir.
O da məlum olub ki, ucuz yemək və maddi problemlər üzündən oyuncaqların olmaması digər itlərlə ünsiyyət imkanlarının olmamasından beş dəfə az mənfi təsir göstərir.
Beləliklə, çoxlu sayda yoldaşın olması itlərin uzunömürlülüyünün əsas amillərindən biridir. Baxmayaraq ki, yalnız dörd ayaqlı dostlar müsbət təsir göstərir.
Çoxuşaqlı ailələrdə heyvanların sağlamlıq vəziyyəti uşaqsız və ya 1-2 uşağı olmayan ailələrə nisbətən daha pis olub. Bu, yəqin ki, bütün vaxtını uşaqlara sərf edən və ev heyvanlarını unudan böyüklərdən itlərə diqqət yetirməməsi ilə bağlıdır.
Digər maraqlı nəticə ailənin gəliri ilə itlərdə xəstəlik halları arasında müsbət əlaqədir. Ancaq bu, daha az sağlam itlərin varlı ailələrdə yaşadığı anlamına gəlmir: sahiblərinin sadəcə olaraq ev heyvanlarını baytara aparmaq üçün daha çox imkanları var.
Xarici media bildirdiyinə görə, bildiyiniz kimi, itlər çox yaşamır və nadir hallarda 25 yaşa qədər yaşayırlar. ABŞ-ın bir neçə tədqiqat mərkəzinin alimləri ev heyvanlarının ömrünü uzatmağa nəyin imkan verdiyini öyrənmək qərarına gəliblər.
Tədqiqatçılar it sahiblərindən gündəlik fiziki aktivlik səviyyələri, yaşayış və yerimə şəraiti, davranış və qidalanma, ev heyvanlarına verdikləri dərmanlar barədə soruşublar. Onlar həmçinin genləri, həyat tərzini və ətraf mühit məlumatlarını tədqiq ediblər.
Beləliklə, alimlər itin sosial mühitinin beş əsas amili - ərazinin rifahı, ailənin ümumi gəliri, uşaqlar və digər heyvanlarla vaxt keçirməsi və sahibinin yaşını müəyyən ediblər.
Məlum olub ki, itin yaşını və çəkisini nəzərə alaraq sosial mühit onun sağlamlıq vəziyyətini etibarlı şəkildə proqnozlaşdıra bilir. Məsələn, maddi və ya məişət çətinliyi olan ailələrdə heyvanlar daha sağlam və daha mobildir. Eyni zamanda, digər ev heyvanları, xüsusən də qohumlarla daimi ünsiyyət itin vəziyyətinə müsbət təsir edir.
O da məlum olub ki, ucuz yemək və maddi problemlər üzündən oyuncaqların olmaması digər itlərlə ünsiyyət imkanlarının olmamasından beş dəfə az mənfi təsir göstərir.
Beləliklə, çoxlu sayda yoldaşın olması itlərin uzunömürlülüyünün əsas amillərindən biridir. Baxmayaraq ki, yalnız dörd ayaqlı dostlar müsbət təsir göstərir.
Çoxuşaqlı ailələrdə heyvanların sağlamlıq vəziyyəti uşaqsız və ya 1-2 uşağı olmayan ailələrə nisbətən daha pis olub. Bu, yəqin ki, bütün vaxtını uşaqlara sərf edən və ev heyvanlarını unudan böyüklərdən itlərə diqqət yetirməməsi ilə bağlıdır.
Digər maraqlı nəticə ailənin gəliri ilə itlərdə xəstəlik halları arasında müsbət əlaqədir. Ancaq bu, daha az sağlam itlərin varlı ailələrdə yaşadığı anlamına gəlmir: sahiblərinin sadəcə olaraq ev heyvanlarını baytara aparmaq üçün daha çox imkanları var.
